Trong hoạt động sản xuất kinh doanh, máy phát điện đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo nguồn điện liên tục, ổn định. Chính vì vậy công tác bảo dưỡng và bảo trì thiết bị này không chỉ là công việc định kỳ, mà còn là yếu tố quyết định đến hiệu quả vận hành và tuổi thọ của máy.
Nhằm giúp doanh nghiệp chủ động hơn trong việc duy trì thiết bị, Bình Minh Power xin giới thiệu quy trình bảo trì máy phát điện một cách chi tiết, dễ thực hiện và phù hợp cho cả người mới bắt đầu lẫn kỹ thuật viên chuyên trách.
Chuẩn bị trước khi bảo trì máy phát điện
Việc chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi thực hiện bảo trì máy phát điện là bước quan trọng nhằm đảm bảo quá trình bảo dưỡng diễn ra an toàn, chính xác và hiệu quả. Một quy trình chuẩn bị đầy đủ cần bao gồm các yếu tố sau:
1. Dụng cụ cần thiết cho bảo trì
Trước khi bắt đầu, kỹ thuật viên cần chuẩn bị đầy đủ các thiết bị và dụng cụ chuyên dụng, bao gồm:
- Bộ dụng cụ tháo lắp chuyên biệt (cờ lê, mỏ lết, tua vít, dụng cụ siết mô-men lực…)
- Thiết bị đo điện áp, đồng hồ đo cách điện, ampe kìm
- Thiết bị hút dầu, khay chứa dầu thải và dung dịch vệ sinh chuyên dụng
- Bộ lọc thay thế, dầu bôi trơn, nước làm mát và các vật tư tiêu hao khác
2. Trang phục và thiết bị bảo hộ lao động
An toàn là yếu tố hàng đầu trong mọi công việc kỹ thuật. Nhân viên bảo trì cần trang bị đầy đủ:
- Quần áo bảo hộ cách điện, găng tay chịu nhiệt, kính bảo hộ
- Mũ bảo hộ có quai đeo, giày chống tĩnh điện hoặc giày cách điện
- Bịt tai hoặc nút tai nếu máy vận hành trong môi trường có độ ồn cao
3. Biển cảnh báo khu vực bảo trì
Để ngăn ngừa tai nạn và cảnh báo người không phận sự, cần đặt biển cảnh báo rõ ràng tại khu vực đang bảo trì:
- Treo biển “Cảnh báo – Đang bảo trì máy phát điện”
- Dùng rào chắn hoặc dây cảnh báo khoanh vùng khu vực thao tác
- Đảm bảo khu vực có đủ ánh sáng và không có vật cản gây vướng víu
4. Kiểm tra trạng thái máy
Trước khi thao tác, cần xác nhận các điều kiện an toàn cơ bản:
- Máy đã dừng hoạt động hoàn toàn, không còn điện áp dư
- Hệ thống nhiên liệu, dầu bôi trơn và nước làm mát đã ổn định
- Không gian xung quanh máy khô ráo, thông thoáng và không có vật dễ cháy
5. Khởi động máy không tải (nếu cần)
Để hỗ trợ quá trình thay dầu và làm sạch cặn trong động cơ, có thể khởi động máy chạy không tải trong khoảng 10–15 phút trước khi tiến hành bảo trì:
- Mục đích: Làm loãng dầu cũ, giúp dầu chảy ra dễ dàng khi xả
Lưu ý: Chỉ thực hiện khi điều kiện an toàn được đảm bảo và có kỹ thuật viên giám sát trực tiếp
Quy trình bảo trì chi tiết từng hệ thống
Bảo trì định kỳ theo từng hệ thống giúp đảm bảo máy phát điện hoạt động ổn định, kéo dài tuổi thọ và hạn chế sự cố trong quá trình sử dụng. Dưới đây là hướng dẫn cụ thể:
Vệ sinh vỏ máy và kiểm tra tổng thể
- Kiểm tra vỏ máy và khung bảo vệ:
- Phát hiện các dấu hiệu hư hỏng, móp méo, rỉ sét hoặc lỏng bulông.
- Siết chặt các mối nối cơ khí bị lỏng.
- Vệ sinh bề mặt bên ngoài máy:
- Dùng khăn mềm lau bụi bẩn, dầu nhớt bám ngoài thân máy.
- Tránh để nước hoặc hóa chất thấm vào các bộ phận điện.
Kiểm tra hệ thống động cơ
- Hệ thống khởi động:
- Bộ đề (starter): Đảm bảo hoạt động tốt, không phát ra tiếng lạ khi khởi động.
- Ắc quy: Kiểm tra điện áp (≥12.5V), vệ sinh đầu cực, siết chặt các mối nối.
- Bộ sạc bình: Đảm bảo dòng nạp đủ, ổn định.
- Hệ thống làm mát:
- Két nước: Kiểm tra mức nước làm mát, không bị rò rỉ.
- Cảm biến nhiệt độ: Đảm bảo hiển thị chính xác trên bảng điều khiển.
- Dây curoa: Kiểm tra độ căng và độ mòn, thay nếu cần.
- Quạt làm mát: Đảm bảo hoạt động trơn tru, không vỡ hoặc nứt cánh.
- Bơm nước: Kiểm tra tiếng kêu lạ, rò rỉ hoặc hoạt động yếu.
- Hệ thống nhiên liệu:
- Bình nhiên liệu: Vệ sinh định kỳ, kiểm tra lượng nhiên liệu.
- Đường ống nhiên liệu: Phát hiện rò rỉ, nứt vỡ, khớp nối lỏng.
- Lọc nhiên liệu: Thay theo chu kỳ (500–1000 giờ), đảm bảo không tắc nghẽn.
- Bơm cao áp: Đảm bảo áp suất nhiên liệu ổn định.
- Kim phun: Vệ sinh hoặc kiểm tra định kỳ để đảm bảo phun đều, không nghẹt.
- Hệ thống bôi trơn:
- Mực dầu nhớt: Đảm bảo nằm trong vạch Min–Max, kiểm tra màu sắc dầu.
- Đường ống bôi trơn: Kiểm tra rò rỉ, tắc nghẽn.
- Lọc nhớt: Thay định kỳ cùng lúc thay nhớt.
- Bơm nhớt: Đảm bảo duy trì áp suất dầu ổn định trong vận hành.
- Hệ thống khí thải:
- Ống xả và cổ góp khí: Kiểm tra nứt, vỡ hoặc rò rỉ khí.
- Độ nghẽn khí xả: Phát hiện tắc nghẽn do muội than, làm sạch định kỳ.
Kiểm tra hệ thống điện
- Ắc quy, bộ sạc và điện áp:
- Kiểm tra mức điện áp ắc quy (không tải và khi máy chạy).
- Đảm bảo bộ sạc hoạt động ổn định, không bị hư cầu chì.
- Đầu cực và dây điện:
- Vệ sinh các điểm tiếp xúc, loại bỏ hiện tượng ăn mòn hoặc oxy hóa.
- Siết chặt các đầu cos, đảm bảo không lỏng lẻo hoặc chạm chập.
- Bảng điều khiển:
- Kiểm tra đèn báo, đồng hồ đo nhiệt độ, áp suất, điện áp.
- Đảm bảo bảng điều khiển hiển thị đầy đủ và chính xác thông số.
Kiểm tra các chi tiết cơ khí
- Độ căng và tình trạng dây curoa:
- Kiểm tra độ chùng, vết nứt, mòn thay nếu dây curoa lão hóa.
- Cánh quạt và puly:
- Đảm bảo puly quay trơn, không rơ lỏng trục.
- Cánh quạt không mẻ, gãy hoặc cọ sát vào vỏ.
- Bu lông, ốc vít:
- Siết lại toàn bộ bulông, đai ốc ở các khớp quan trọng.
- Đảm bảo không có bộ phận nào bị rung lắc khi vận hành.
Các bước thực hiện bảo trì
Bước 1: Tắt máy và đảm bảo an toàn trước khi thao tác
Trước khi bắt đầu bất kỳ công việc bảo trì nào, cần:
- Ngắt toàn bộ nguồn điện kết nối với máy phát điện
- Đợi cho động cơ nguội hoàn toàn để tránh bị bỏng hoặc tai nạn do áp suất cao
- Đeo đồ bảo hộ (găng tay, kính, giày cách điện)
- Đặt biển cảnh báo khu vực đang bảo trì nếu thực hiện ở nơi công cộng hoặc công trình
Bước 2: Tháo rời các bộ phận cần thiết để kiểm tra, thay thế
Tiến hành tháo vỏ bảo vệ, lọc gió và các nắp che bộ phận kỹ thuật để:
- Dễ dàng kiểm tra tình trạng các hệ thống như động cơ, làm mát, nhiên liệu, bôi trơn
- Phát hiện hư hỏng, rò rỉ, nứt vỡ hoặc các dấu hiệu hao mòn cơ học
Bước 3: Thay thế các bộ phận tiêu hao theo định kỳ
Các vật tư cần thay thế đúng định kỳ bao gồm:
- Dầu nhớt động cơ: giúp bôi trơn, giảm ma sát và nhiệt độ
- Lọc nhớt: ngăn cặn bẩn ảnh hưởng đến động cơ
- Lọc nhiên liệu: loại bỏ tạp chất trước khi nhiên liệu vào buồng đốt
- Lọc gió: đảm bảo không khí sạch cho quá trình đốt cháy nhiên liệu
Việc thay thế đúng thời gian sẽ giảm nguy cơ hỏng hóc và tăng hiệu suất máy.
Bước 4: Vệ sinh két nước và thay nước làm mát
- Kiểm tra két nước, ống dẫn và bơm nước làm mát
- Vệ sinh két nước bằng dung dịch chuyên dụng, loại bỏ cặn bẩn, rỉ sét
- Thay nước làm mát mới có pha dung dịch chống đóng cặn nếu cần
- Kiểm tra và điều chỉnh độ căng dây curoa, hoạt động của quạt và cảm biến nhiệt độ
Bước 5: Kiểm tra và siết chặt các chi tiết cơ khí
- Kiểm tra độ mòn và độ căng của dây curoa, puly, bulong, ốc vít
- Siết lại các khớp nối, chân đế, khung máy, giá đỡ để đảm bảo chắc chắn
- Kiểm tra cánh quạt và các chi tiết quay để phát hiện rung lắc hoặc mất cân bằng
Bước 6: Vệ sinh tổng thể sau bảo trì
- Lau sạch dầu nhớt, bụi bẩn, nước thải và rác kỹ thuật còn sót lại
- Dùng khăn mềm, khí nén hoặc dung dịch tẩy rửa chuyên dụng để làm sạch vỏ máy, bảng điều khiển và các khu vực xung quanh
- Đảm bảo máy được khô ráo, sạch sẽ và sẵn sàng vận hành trở lại
Bước 7: Chạy thử và kiểm tra sau bảo trì
Sau khi bảo trì, khởi động máy và chạy thử trong 10–15 phút. Theo dõi các thông số chính như: áp suất dầu, nhiệt độ nước làm mát, điện áp đầu ra, tần số và dòng điện. Đồng thời quan sát tiếng động, độ rung, nhiệt độ bất thường ở các bộ phận.
Nếu máy hoạt động ổn định, các chỉ số đạt chuẩn, quy trình bảo trì được xem là hoàn tất. Trường hợp phát hiện lỗi, cần dừng máy và kiểm tra lại để xử lý kịp thời.
Hy vọng hướng dẫn bảo trì máy phát điện chi tiết từ Bình Minh Power đã mang lại thông tin hữu ích cho bạn. Việc bảo dưỡng định kỳ là chìa khóa để máy phát điện của bạn luôn hoạt động ổn định và bền bỉ. Nếu bạn đang tìm kiếm một chiếc máy phát điện mới, đặc biệt là dòng máy phát điện Cummins chất lượng cao, đừng ngần ngại liên hệ ngay với chúng tôi qua hotline để được tư vấn tận tình và chọn lựa sản phẩm ưng ý nhất!
